Warszawa | 6 – 9 czerwca
Wrocław | 13 – 16 czerwca
2024

Tetsuo: Człowiek z żelaza

SF, horror | Japonia | 1989 | reż. Shinya Tsukamoto

światowa premiera: Fantafestival 1989

Warszawa | Kinoteka | 8 czerwca | 19:15

Szokujący, cyberpunkowy body horror z Japonii

67 minut. Tyle wystarczy, żeby wstrząsnąć widzami i zaserwować im seans, którego nie zapomną nigdy. Jeden z najważniejszych japońskich filmów w historii, dzieło, które zmieniło światowe kino. Po 35 latach od premiery „Tetsuo: Człowiek z żelaza” wciąż szokuje i daje do myślenia. Udowadnia też, że do wywrócenia horroru na lewą stronę nie jest potrzebny ani wielki budżet, ani znane nazwiska. Niezbędna jest za to bezkompromisowa brawura, z jaką Shinya Tsukamoto zrealizował swój debiutancki pełny metraż. 

„Tetsuo: Człowiek z żelaza” to historia szeregowego pracownika japońskiej biurokracji, który po wypadku samochodowym zaczyna odkrywać w swoim ciele kawałki metalu. Stopniowo zamienia się w hybrydę człowieka i maszyny, a metalowy fetysz ogarnia też jego umysł i wpływa na rzeczywistość — śniąc o seksie z maszyną, na jawie jego penis zamienia się w metalowy dryl, na którym spektakularnie i w makabrycznych okolicznościach umiera jego dziewczyna. Człowieka-maszynę zdaje się rozumieć jedynie uczestnik tego samego wypadku — facet z wizją (w tej roli sam Tsukamoto), który obiecuje głównemu bohaterowi świat z metalu. Czy to marzenie da się zrealizować?

Jak każdy wizjoner kina, Tsukamoto też zaczął kręcić filmy jeszcze jako nastolatek. Zafascynowany „Godzillą” tworzył amatorskie monster movies. Wpływy tych fascynacji widać w „Tetsuo: Człowieku z żelaza”, choć japoński twórca wykształcił swój własny, niepodrabialny styl dorzucając do niego odrobinę cyberpunku i body horroru, które były w latach 80. na fali. Jak wiele kultowych filmów, ten również powstawał w bólach. Ekipa porzucała produkcję sfrustrowana warunkami panującymi na planie, a proces montażu wyczerpał reżysera psychicznie i fizycznie. Pokaz premierowy obejrzało w najmniejszym kinie w Tokio jedynie 80 osób, ale zachwyceni i wstrząśnięciu widzowie polecali sobie film pocztą pantoflową. Nagrody na ważnych światowych festiwalach kina gatunkowego i zachodnie recenzje, w których Japończyka porównywano do Lyncha, Cronenberga i Sama Raimiego, przyczyniły się do sukcesu „Tetsuo: Człowieka z żelaza” w wypożyczalniach kaset wideo. Dziś to klasyk, który musi znać każdy fan horroru i dziwnego kina. Tsukamoto zrealizował dwie kontynuacje swego dzieła, ostatnią w 2009 r. Aktualnie więcej gra niż reżyseruje, a można go zobaczyć chociażby w „Milczeniu” Martina Scorsese.

Marta Górna


tytuł oryginalny: Tetsuo: The Iron Man

reżyseria: Shinya Tsukamoto

scenariusz: Shinya Tsukamoto

język: japoński

napisy: polskie

czas: 1 h 7 min

film rekomendowany widzom w wieku: 16+